یاشیل yaşil

مطالب منتشر شده از روستای خمس در روزنامه همشهری استان اردبیل 94/10/20

روستای ناشناخته دیروز با گردشگران‌ بین المللی امروز

نویسنده: مهدی ویسانیان خلخال – خبرنگار همشهری

روستای «خمس » از توابع بخش مرکزی خلخال و در 15 کیلومتری شهرستان خلخال واقع شده است که دارای 421 خانوار و جمعیتی بالغ بر 1121 نفر است...

1394/10/20

روستای «خمس » از توابع بخش مرکزی خلخال و در 15 کیلومتری شهرستان خلخال واقع شده است که دارای 421 خانوار و جمعیتی بالغ بر 1121 نفر است. این روستا با طبیعت زیبا جزو روستاهای مورد توجه گردشگران است که از نقاط مختلف ایران و حتی از کشورهای خارجی به این منطقه از استان می‌آیند.
از این روستا می‌توان به عنوان اولین روستای استان اردبیل نام برد که طرح جامع گردشگری با افتتاح هتل در آن رونق گرفت و اخیرا نیز طرح تبدیل مدرسه متروک به هتل به عنوان 6 طرح برتر در میان دهیاری‌های کشور انتخاب شده است.اهالی بسیار صمیمی و ساعی این روستا بیشتر مشغول کشاورزی، دامداری و زنبورداری هستند و برخورد آنها با گردشگران مهر تاییدی بر تابلوی ورودی روستاست که بر آن نوشته شده است: «به روستای فرهنگ و ادب خمس خوش آمدید»

جاذبه‌های گردشگری

این روستا علاوه بر طبیعت زیبا دارای جاذبه‌های تاریخی است.
با وجود آثار تاریخی زیاد و کشف قبور باستانی تا کنون اطلاعات دقیقی در مورد قدمت این آثار تاریخی و روستا به دست نیامده است . اهالی روستا چند سال قبل نامه ای خطاب به مسئولان وقت نوشتند و خواستار مطالعات بیشتر در مورد اثار تاریخی این منطقه و حفاظت از آثار باستانی منطقه در برابر چپاول سودجویان شدند که با توجه به اظهارات اهالی تا کنون خواسته آنها محقق نشده است.

تاریخچه روستا

آنچه که از اهالی روستا شنیده می‌شود این است که روستای خمس مجموع 5 روستا به نام‌های «تیکیلی داش»، «اویسی»، «دیا» (کامانایی)، «ارمنی کندی» (که هنوز هم تپه ارمنی کندی و گورستان آنها باقی است) و «دورد اولر» است که به خمس معروف است.
برخی معتقدند اصطلاح روستای خمس به معنای 5 به علت جمع شدن این تعداد روستاست که به دلیل اتحاد در برابر غارتگران یکی شده اند.
بنا به گفته «صاحبعلی مهدیزاده» پژوهشگر تاریخ این منطقه، اصطلاح عربی خمس به این دلیل به کار گرفته شده است که در این روستا مکتبخانه و حوزه علمیه برای طلبه‌ها وجود داشته است و احتمالا دلیل این‌که به تعالیم دینی و مذهبی اهمیت می‌داده‌اند اسم روستا را به عربی انتخاب کرده اند.

اهمیت تعلیم و تربیت در روستای خمس

تعلیم و تربیت در این روستا از دیر باز اهمیت زیادی داشته است. بنا به گفته «داریوش مغیثی خمس» فعال اجتماعی و فرهنگی شهرستان خلخال، در سال 1319 شمسی، در زمانی که در بسیاری از مناطق و شهرها مدرسه به سبک امروزی وجود نداشت، به همت اهالی فرهنگ دوست روستای خمس، مدرسه ای در این روستا تأسیس شد که نام این مدرسه را «کوروش» گذاشتند. با تأسیس این مدرسه که به همراه مدرسه ناصری خلخال جزو اولین مدارس منطقه بود، دانش آموزان از این روستا و روستاها و نواحی اطراف برای تحصیل و کسب علم به این مدرسه می‌رفتند و نسل به نسل شاهد حضور طالبان علم و دانش‌آموزان بود که افراد مشهور و نخبه زیادی از این مدرسه پایه‌ریزی ترقی را شروع کرده اند. از جمله آنها می‌توان پروفسور ترابی(دانشمند ایرانی مقیم فرانسه)، دکتر رزاقی، دکتر سلیم زاده (از نوابغ معاصر ایران که نام وی در کتاب نوابغ معاصر ایران آمده است)، دکتر قربان زاده مهرانگیز مروتی نماینده 2 دوره مجلس در خلخال و شخصیت‌های معروف دیگر منطقه که مجال پرداختن به همه آنها نیست را نام برد.
این فعال اجتماعی در گفت و گو با همشهری از وضعیت در حال تخریب این مدرسه تاریخی گلایه کرد و افزود: این مدرسه می‌تواند به عنوان میراث تاریخی و افتخارآمیز منطقه حفظ و نگهداری شود.
«قنبر رستمی» رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی شهرستان خلخال در پیگیری خبرنگار همشهری از وضعیت این مدرسه اظهار بی اطلاعی کرد.

مکان‌های مذهبی روستا

مقبره امامزاده آقاسید ابراهیم(ع) از فرزندان امام موسی کاظم (ع) و امامزاده آقامیر زمان(ع)، مسجد علیای حاج عبدالغنی رزاقی خمسی، مسجد جامع از آثار دوره قاجاریه از مکان‌های تاریخی – مذهبی این روستاست. مکان‌هایی مانند آقا پیر (قاراپیر)، اجاق شیخ یوسف، اجاق آقاسید نجات و ساداتی چون آقامیرحاج، آقاسیدنجات، آقاسید فتاح(فتا)، آقاسیدتقی نیز در این روستا تاریخی و باصفا قرار دارد.

روستاهایی دارای هتل

احداث هتل در این روستا ایده تحسین برانگیزی بود که در ابتدا نظرهای مخالف زیادی نسبت به موفقیت آن وجود داشت. اما مدیر این هتل با دلگرمی و مساعدت روستاییان بر تصمیم خود مصمم بود. تا این‌که سال 91 این هتل در روستای خمس به بهره برداری رسید و روستایی که تا قبل از افتتاح این هتل آثاری روی نقشه‌های استان از خود نداشت هم اکنون میزبان میهمانان زیادی است که گاه از آن سوی مرزها برای لذت بردن از طبیعت بکر، روستای خمس را انتخاب می‌کنند.«رئوف عبدی» مدیر هتل 3 ستاره «پرنیان» روستای خمس در گفت و گو با همشهری بیان کرد: مکان هتل سابقا مدرسه متروکه ای بود که به دلیل آرامش و نزدیکی به طبیعت، آداب مهماندوستی مردم، هوای پاک و آب جاری چشمه و بیش از همه فرهنگ مردم این روستا، تصمیم گرفتیم هتل را در این مکان احداث کنیم.نکته جالب این است که این سرمایه گذار از اهالی استان نیست و اهل تهران است.

بیم و امیدهای احداث هتل در روستای محروم

رئوف عبدی در مورد نحوه آشنایی خود با این منطقه اظهار کرد: یکی از کارگران واحد تولیدی من از اهالی این روستا بود و به دعوت وی به این روستا آمدم تا این‌که بعد از مشاهده جاذبه‌های بکر، این روستا را به عنوان مکانی برای اجرای طرح هتلسازی انتخاب کردم و ساکن این روستا شدم.
گاهی با تعجب و تردید بسیار ما را بار مورد سوال قرار می‌دادند و برخی‌ها هم این کار را بیهوده قلمداد می‌کردند. بعضی‌ هم گمان می‌کردند که ما هتل را بهانه کرده ایم و در جستجوی گنج‌های زیر خاکی هستیم. با این حال بعد از آن هیچ یک از مسئولان شهر و استان و روستا برای کمک به ما دریغ نداشتند و کاملا با ما همراهی می‌کردند.
عبدی درباره تصور برخی‌ در به انجام نرسیدن پروژه خاطرنشان کرد: تصورات منفی در خصوص موفقیت این طرح در خلخال وجود داشت و برخی‌ می‌گفتند خلخال جای کار نیست و همه از این شهر می‌روند و امیدی به رونق گردشگری در اینجا نیست.وی ادامه داد: مشکلات فراوان بود. مسیر دسترسی باتلاقی و پر از دست انداز و خاک و خاک بود و خاک. این سرمایه گذار از تشویق‌ها و مساعدت اهالی روستا گفت و افزود: دهیاری شورا و اهالی واقعا نگران ما بودند و به هر شکلی به ما دلداری می‌دادند امکاناتی نداشتند اما از بذل داشته‌های اندک خود نیز دریغ نمی‌کردند.

جایگاه کنونی گردشگری در روستای خمس

رونق این روستا در فصل گرم نشان می‌دهد اگر جاذبه‌های این روستا در فصل زمستان نیز به خوبی معرفی شود می‌تواند یک مکان گردشگری چهارفصل برای گردشگران باشد.سرمایه گذار این هتل روستایی مجلل در پاسخ به این‌که چگونه می‌توان گردشگری زمستانی این روستا را رونق داد؟ اظهار کرد: در کشور ما به طور کلی نسبت به سفر در فصول مختلف زیر ساخت مناسب وجود ندارد.
این زیرساخت‌ها تنها به امور رفاهی مثل خدمات بین‌راهی و جاده‌ها بر نمی‌گردد، بلکه از جنبه فرهنگی و اجتماعی نیز آمادگی سفر در زمستان وجود ندارد.

راهکار افزایش گردشگر زمستانی

مدیر هتل پرنیان اظهار کرد: برگزاری جشنواره‌های مختلف محلی و ورزش‌های زمستانی یکی از مهم‌ترین راه‌های جذب گردشگر متناسب با فصول سرد سال است. در حال حاضر که آلودگی شهرهای بزرگ به مرز هشدار و بحرانی رسیده است این منطقه با آب و هوای بسیار مطلوب یک مکان رویایی برای گردشگران است.
عبدی تصریح کرد: در حال حاضر با توجه به آمار اندک گردشگر زمستانی، برای سرمایه گذاران احداث امکانات بازی‌های زمستانی صرفه اقتصادی ندارد و به همین دلیل انگیزه قوی پشت آن نیست.

مشکلات روستا از زبان اهالی

«داریوش مغیثی» از اهالی روستا در خصوص برخی از مشکلات روستا به همشهری گفت: یکی از مشکلات روستای خمس نبود فضای ورزشی از جمله سالن ورزشی برای اهالی به‌ویژه جوانان خمسی است که جوانان علاقمند به ورزش این روستا برای انجام فعالیت‌های ورزشی و مسابقات مجبورند مسیر طولانی خمس تا خلخال یا کلور را طی کنند. وی افزود: از دیگر مشکلات عمده روستا که سلامت اهالی را به خطر انداخته وجود کارگاه‌های متعدد شن و ماسه و ماسه شویی است که باعث آلودگی هوای روستا و تهدید محیط زیست روستا و حتی ناباروری درختان میوه روستا شده است. مغیثی تصریح کرد: مشکل دیگر هجوم کلنی‌های زنبور عسل از طرف زنبورداران غیر بومی و عمدتا از سمت گیلان در فصول بهار و تابستان و ایجاد مشکل برای زنبورداران بومی منطقه است که از جمله اثرات آن کاهش شدید برداشت عسل زنبورداران بومی و مرگ و میر زنبور عسل زنبورداران بومی روستا در اثر سرایت بیماری‌های زنبورها ی مهاجر است.

وضعیت روستا از نگاه دهیار

«مرتضی مطلبی» دهیار روستای خمس در گفت و گو با همشهری در خصوص وضعیت این روستا و مشکلات و برنامه‌های روستایی اظهار کرد: روستای خمس به دلیل وجود مناطق بکر و باغ‌های فراوان، آثار ملی ثبت شده و مرکز اقامتی مدرن به عنوان روستای دارای قابلیت ویژه گردشگری مطرح شده است . این ویژگی باعث شده تا دهیاری این روستا با توجه به برگزاری جشنواره ملی روستایی که هرساله در کشور برگزار می‌شود طرح پیشنهادی (هتل پرنیان ) را به سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور ارسال کند.
مطلبی افزود:این کار با کمک مسئولان مربوطه منجر به انتخاب طرح پیشنهادی جزو 4 طرح برتر در بین طرح‌های پیشنهادی از طرف دهیاران شد که بیش شامل از 32000دهیاری در کشور است.
وی با اشاره به این‌که طرح هادی روستا در حال حاضر با همکاری و مشارکت مردم با دولت از پیشرفت مطلوب برخوردار است، گفت: از اجرای طرح‌های عمرانی، فرهنگی و اجتماعی در مناطق کم تر توسعه یافته به خصوص مناطق روستایی توسط بخش خصوصی استقبال چندانی نمی‌شود. ولی در روستای خمس و بخش و شهرستان خلخال خوشبختانه دیدگاه و نگرش مسئولان مربوطه به خصوص بخشداری و فرمانداری بسیار مساعد بود و همه مسئولان با تمام وجود برای محقق شدن این ایده تلاش کردند.

امکانات روستا

مطلبی در خصوص وجود هتل در روستاهای کشور گفت: روستای خمس تنها روستای دارای هتل نیست اما ویژگی برجسته هتل موجود در روستای خمس به خاطر چشم انداز و محیط آرام آن است که با توجه به فرهنگ بومی و منطقه ای مورد تحسین گردشگران واقع شده است .در کنار اجرای هتل و محوطه سازی آن از مصالح بومی و محلی ، هم اکنون در پذیرایی با مواد غذایی محلی مورد استقبال گردشگران است.
بنا به گفته دهیار این روستا، خمس از امکانات مطلوب از قبیل آب شرب، برق، گاز، تلفن، اینترنت و راه ارتباطی مناسب و نزدیک به مرکز شهرستان و زیرساخت‌های ابتدایی برخورد ار است . این روستا برای رسیدن به نقطه مطلوب و استفاده حداکثری از ظرفیت بالقوه خود،مشکلاتی دارد که حل آنها توجه جدی مسئولان ذی‌ربط را می‌طلبد.مطلبی ابراز امیدواری کرد: روستای به جایگاه تاریخ و تمدن گذشته خود برگردد. وی گفت: هر چند روستای خمس در طول فصول سال از تمامی اقصی نقاط کشور و حتی خارج از کشور گردشگر دارد اما درصورت توجه به حوزه گردشگری در شهرستان و ایجاد زیر ساخت‌های مربوطه شاهد افزایش حضور گردشگران در طول فصول سرد سال و افزایش درآمد عمومی اهالی خواهیم بود.

هتل پرنیان روستای خمس خلخال چهارمین طرح برتر کشور
هتل پرنیان روستای خمس شهرستان خلخال عنوان چهارمین طرح برتر کشور را کسب کرد.به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ هتل پرنیان روستای خمس شهرستان خلخال در بین 32 هزار دهیاری کشور در چهارمین جشنواره ملی طرح‌های برگزیده دهیاری‌ها عنوان چهارمین طرح برتر کشور را کسب کرد.
این جشنواره که با هدف شناسایی اقدامات ابتکاری دهیاری‌ها و تبادل تجارب حاصل از این اقدامات و الگوگیری از طرح‌های موفق در روستاهای کشور در تهران برپا شد 28 طرح از مجموع 62 طرح ارسالی توسط دهیاری‌های کشور بر اساس معیارهایی منطبق با اصول اساسی توسعه پایدار به مرحله نهایی جشنواره راه یافت و توسط هیات داوران مورد داوری قرار گرفت. هیات داوران جشنواره پس از بررسی تخصصی و تکمیل فرم‌های امتیاز دهی از مجموع 28 طرح متعلق به 18 استان شش طرح را واجد بالاترین امتیاز شناختند و به عنوان طرح‌های ملی و برگزیده نهایی انتخاب کردند که در این میان هتل پرنیان روستای خمس جز چهار طرح برتر در بین طرح‌های پیشنهادی از سوی دهیاران بیش از 32 هزار دهیاری کشور انتخاب شد.
این دوره از جشنواره ملی طرح‌های برگزیده دهیاری‌ها همزمان با جشنواره برترین عملکرد شهرداری‌ها در قالب طرح بین المللی (Best Practice) در ششمین همایش«شهر ایده آل» 12 و 13 دی در جزیره کیش برگزار شد و در این جشنواره از 6 طرح برتر یاد شده تقدیر به عمل آمد.
دهیار روستا طرح‌های اجرایی توسط دهیاری و مشارکت خیرین را چنین عنوان کرد:
-کمک به جدول گذاری خیابان‌های روستای خمس به طول یک و نیم کیلومتر توسط خیرین هیات‌های تهران
- مشارکت دهیاری در حفاری و خاکبرداری و آزادسازی مسیر طرح هادی
- خرید ساختمان اسدالله رحمتی از طرف خیرین و واگذاری آن به دهیاری برای بازگشایی خیابان آذربایجان
- تحویل خانه عالم با پیشرفت کاری 30 درصد از سازمان تبلیغات اسلامی و تکمیل آن با کمک مردم و خیرین
- اخذ رضایت از صاحبان ساختمان‌ها به تعداد 6 واحد و حصارکشی آنها در مسیر خیابان‌های شهید باقری، شهید امیدنیا، اندیشه، سبلان و آذربایجان و بازگشایی توسط خیرین و دهیاری خمس
- تعمیر و مرمت سقف و سرویس بهداشتی مدرسه ابتدایی و لوله کشی و اخذ امتیازات گاز و تجهیز به دستگاه فتوکپی و کامپیوتر و دیوار کشی و پخش نوشت افزار در بین دانش اموزان مدارس توسط خیرین
- تکمیل شیروانی ساختمان افراد بی بضاعت توسط خیرین
( مشارکت مردم روستا و خیرین هیات‌های ده گانه خمسی‌های مقیم تهران در خصوص موردفوق الذکر کلا 400میلیون تومان و شامل کمک‌های نقدی و تهیه مصالح می‌شود)
- اجاره ماشین آلات بنیاد مسکن از طریق دهیاری برای آماده سازی و زیر سازی و آسفالت مسیر با اعتباری بالغ بر 60 میلیون تومان
- کمک نماینده و فرماندار و بخشدار در خصوص تامین اعتبار آسفالت مسیر به متراژ17 هزارمترمربع بالغ بر 850میلیون تومان که اجرای آن به دلیل نامساعد بودن شرایط جوی منطقه در ابتدای سال 1395 خواهد بود
- سنگ فرش خیابان پرنیان با اعتباری بالغ بر 120میلیون تومان از اعتبارات میراث فرهنگی
- ادامه احداث دیوار حائل با اعتبار بالغ بر 20میلیون تومان از محل حوادث غیر مترقبه
- احداث و لوله گذاری انتقال آب زراعی مسیر خانان به طول 720متر با اعتباری بالغ بر 48میلیون تومان از ردیف ماده 180
- لوله گذاری و جا به جایی شبکه آب شرب ورودی روستا به طول 190متر با اعتباری بالغ بر 4 میلیون تومان با همکاری اداره آبفار و دهیاری
- سنگفرش 8کوچه به متراژ 980مترمربع با کمک مردم و با اعتبار 15میلیون تومانی دهیاری

پانویس

با سلام و احترام

مطالبی که عنوان شده بیشتر جنبه تبلیغی برای هتل پرنیان است، تا معرفی روستا ی بزرگ خمس و همه این سخنان جهت دار اما:

آقای رئوف خمس را روستای ناشناخته و باتلاق و ... معرفی کرده و خودشان را انسان کامل که فقط و فقط به فکر خمس فراموش شده و گم است !!!

ایشان خود پرونده مشخصی ندارد، که می گوید یکی از کارگرانش خمسی بوده و ایشان دلسوز خمس شده و آستین بالا زده و به کمک خمس شتافته و ...

منظورش کدام تولیدی است؟ اولا ایشان اهل اصفهان می باشد و ساختمان دبیرستان تازه احداث شده ای که به علت کمبود دانش آموز دبیرستانی، به بهره برداری نرسید، را خریداری کرده است که تجهیزات و درب و پنجره و شیروانی و بقیه مصالح خود دبیرستان، رقم قابل ملاحظه ای بوده و همچنین زمین دبیرستان وقفی ، و از نظر شرعی خرید زمین وقفی جایز نیست.

فی الحال آقای رئوف وجدانش چطور راضی می شود که برای تبلیغ هتل خودش وجهه فرهنگی و مذهبی و تاریخی و تمدن روستای بزرگ خمس را نادیده بگیرد و زادگاه بزرگانی چون ملا مرتضی سلطان الواعظین مشهور به مهجور آذربایجان ،نبوی ها ،رزاقی ها، ترابی ها ،شکوری ها ،شهبازی ها ،ملا سالک و آقا کساغا و ده ها بزرگ دیگر و عارفان و سالکانی چون شیخ یوسف و پورحسن و... و غلام حسین عظیمی ،جبار عباس زاده،،عزیز اکملی ،میرزا تراب رجبی و خیلی های دیگر که همگی در ترویج فرهنگ و مذهبی خمس بزرگ زبانزد ایالت بزرگ آذربایجان و خطه گیلان بوده اند را گمنام و بی نشان جلوه نماید؟

کسی اگر اطلاع و آگاهی از گذشته خمس بزرگ ندارد دال بر این نیست که این روستای بزرگ و با تمدن ، پیشینه نداشته و شناخته شده نیست. این ناآگاهی مشکل آن شخص است و مطلب مهم تر این است که آقای رئوف جز بهره برداری از امکانات و مناظر و مزایای بکر خمس بزرگ کاری برای این روستا انجام نداده است تا موجب شناخته شدن خمس شود.و میهمانان ایشان بیشتر در منازل مسکونی اهالی خمس اسکان داده می شوند.

خمس بزرگ که قبلا حدود 1000 خانوار، پاسگاه انتظامی و بانک و از قدیم نیز دارای مکتب خانه های متعدد و سه حسینیه و دو مسجد تاریخی و دو امامزاده بزرگ و دو پیر و سه اجاق و چله خانه که منظور مکان های فرهنگی و تبلیغی مکتب تشیع و تربیت ملا ،مکتب دار ،میرزا و ...

و زمانی مرکز بخش بوده است ، چطور می تواند ناشناخته باشد و به گفته ایشان در هیچ نقشه ای اثری از این روستا نباشد!!!

آقای مغیثی اصلا خمسی نیستند که درباره خمس قلم فرسایی کرده و از مشکلات و تاریخ خمس می گوید، وجدان بیدار کجاست.

مهدی زاده چهارشنبه 23 دی‌ماه سال 1394 ساعت 10:12 ق.ظ

1 نظر

مسجد علیا و ختم بولاغی

زمان زیادی از مرمت این بنای تاریخی گذشته است ولی مصالح و نخاله های مربوط به بنایی همچنان در مقابل مسجد به جا مانده اند و باعث مزاحمت در رفت و آمد و مهمتر از آن چهره زشتی به این محل داده است.

مهدی زاده شنبه 14 تیر‌ماه سال 1393 ساعت 03:17 ب.ظ

0 نظر

بر هم زدن اکوسیستم(احداث کارگاه شن و ماسه در محل تاریخی دیکلی داش).

بی توجهی مسؤلین و خود خواهی افراد ذینفع باعث ایجاد مشکلاتی شده است که همه بی تفاوت از کنار این مسایل می گذرند.

از بین رفتن باغات، آثار تاریخی و بر هم زدن اکوسیستم و به خطر افتادن حیات وحش و پوشش گیاهی از اثرات بارز احداث این کارگاههاست.

کارگاه زیر در منطقه دیکلی داش(تیکیلی داش) احداث شده است که این منطقه از نظر تاریخی قدمت بسیار دارد و در آن گورهایی وجود دارد که مربوط به سالهای دور میباشد و به گفته برخی افراد قدمت آن به قبل از اسلام و 7000 سال میرسد.

آیا ندانسته در این منطقه احداث شده و یا می دانستند ولی مسؤلین بی تفاوت بوده اند؟

آیا دامنه فعالیتی برای آنها تعریف نشده است؟ اگر یک نظر به اطراف و کوههای مجاور بیندازیم خواهیم دید که همه جا را کنده اند و برای خود معدن درست کرده اند و طبیعت را از حالت بکر بودن خارج کرده اند که این در آینده ای نه چندان دور مشکلات جدی را به بار خواهد آورد.